یک سال از اعتراضات تابستان ۱۴۰۰ که با اعتراض مردم اهواز به بحران بی‌آبی آغاز شد، می‌گذرد. این اعتراضات که به سرعت از اهواز به دیگر شهرهای خوزستان و ایران گسترش یافتند، به شدت از سوی نیروهای حکومتی سرکوب شدند.
«سازمان عفو بین‌الملل» می‌گوید از ۲۴ تیر تا اول مرداد ۱۴۰۰، دست‌کم هشت شهروند در این اعتراضات جان باخته‌اند.
آیا وضعیت خوزستان در یک سال گذشته تغییر کرده است. ساکنان این استان در چه حال هستند؟ آیا به مطالبات خود دست یافته‌اند؟ آیا عدالتی برای جان‌باخته‌گان این اعتراضات در کار است؟
در یک سال گذشته، در اهواز و استان خوزستان نه تنها اتفاق مثبتی روی نداده بلکه اوضاع وخیم‌تر هم شده است. بحران آب در ایران در پی کاهش شدید بارندگی، عمیق‌تر شده است. تورم گسترده و گران شدن کالاهای ضروری برای ادامه زندگی، همه وضعیت را به نحوی تغییر داده‌اند که به‌نظر می‌رسد هر لحظه ممکن است دوباره آتش از خاکستر اعتراضات قبلی برخیزد.
البته این آتش در همین یک سال دست‌کم دو بار در خوزستان برافروخته شده است؛ یک بار در اردیبهشت ۱۴۰۱، در پی گران شدن نان و سه کالای اساسی دیگر و بار دیگر در فاجعه فرو ریختن ساختمان «متروپل» در آبادان. در هر دو بار، شهروندان در خوزستان در صف اول اعتراضات برای نان و مقابله با فساد سازمان‌یافته، مطالبه‌گری کردند.
«د»، شهروند عرب ساکن اهواز درباره اوضاع شهر در سالگرد اعتراضات آب به «ایران‌وایر» می گوید: «از آن موقع تا حالا جو امنیتی بر شهرها تقریبا حاکم است. نیروهای امنیتی هیچ‌وقت شهرهای خوزستان، به‌ویژه اهواز را ترک نکردند و به صورت ۲۴ ساعته در مراکز اصلی شهر حضور دارند.»
او درباره افراد بازداشت شده در اعتراضات تیر ۱۴۰۰ نیز می‌گوید: «تعدادی از بازداشتی‌ها با وثیقه به طور موقت آزاد شدند ولی عده‌ای هنوز در زندان هستند چون نمی‌توانند وثیقه بگذارند.»
اشاره این شهروند عرب به افرادی است که در اواخر تیر و اوایل مرداد ۱۴۰۰، در ارتباطات با اعتراضات در شهرهای مختلف خوزستان بازداشت شدند. مقام‌های ایران هرگز آمار دقیقی از افراد کشته شده و بازداشت‌شدگان این اعتراضات اعلام نکردند ولی سایت «همشهری آنلاین» در ایران از بازداشت فقط ۳۰۰ نفر در شهر «خفاجیه» یا «سوسنگرد» خبر داده بود. با این وجود، فعالان حقوق بشر می‌گویند شمار افراد بازداشت شده بسیار بیشتر از این حرف‌ها است.
علاوه بر این، در مرداد ۱۴۰۰، «سازمان دیدبان حقوق‌بشر» در بیانیه‌ای از سرکوب خونین در خوزستان اظهار نگرانی کرده بود.
همزمان نیز صفحه توییتر «۱۵۰۰ تصویر» که اخبار اعتراضات بعد از آبان ۱۳۹۸ را منتشر می‌کند، از کشته شدن یکی از جوانان بازداشت شده در اهواز، به‌نام «محمد الکنانی» در مرداد ۱۴۰۰خبر داده بود.
شیما سیلاوی، فعال حقوق بشر و از شهروندان عرب اهوازی که در بلژیک زندگی می‌کند نیز بازداشت گسترده شهروندان معترض و تهدید خانواده‌های افراد بازداشت شده برای عدم اطلاع‌رسانی درباره وضعیت آن‌ها را تایید می‌کند.
او به «ایران‌وایر» توضیح می‌دهد: «در این یک سال، بعضی از زندانيان با قيد وثيقه آزاد شدند ولى همه زندانيان توانايى پرداخت اين هزينه را ندارند.»
سیلاوی هم‌چنین می‌گوید: «متاسفانه به‌دليل اين كه جمهوری اسلامی در این منطقه به شكل جمعى معترضان و خانواده‌های آن‌ها را تنبیه می‌كند، اطلاع‌رسانى و ارتباط گرفتن با سازمان‌هاى حقوق بشرى برای خانواده‌ها هزينه سنگينى دارد و در اين حالت، ما اطلاع دقيقى از سرنوشت اين عزيزان در بند نداريم.»
از ایران وایر
