روز چهارشنبه ۲۱ خرداد مایک پمپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در یک کنفرانس خبری از گزارش سالانه آمریکا درباره آزادی‌های مذهبی در جهان که ۳۳ صفحه آن به وضعیت نظام ولایت فقیه اختصاص دارد، رونمایی کرد.
گزارش سالانه وزارت خارجه آمریکا درباره آزادی‌های مذهبی در جهان هر ساله منتشر می‌شود. گزارش سال ۲۰۱۹ وزارت خارجه آمریکا درباره آزادی‌های مذهبی در جهان که بخش قابل توجهی از آن به نقض آزادی‌های مذهبی توسط نظام ولایت فقیه مربوط می‌شود در روز ۲۱ خرداد ۹۹، از سوی وزارت خارجه آمریکا منتشر شد.
دراین گزارش درباره آزادی‌های مذهبی، نقض این آزادی‌ها که حکومت خامنه‌ای در مورد پیروان ادیان و مذاهب مختلف اعمال می‌کند را یادآور شده است.
همچنین دراین گزارش آمده که نظام ولایت فقیه، تحت اتهام «محاربه با خدا» یا تبلیغ علیه اسلام شمار زیادی از مخالفان، و کسانی را که به طور مسالمت‌آمیز اعتراض می‌کنند را محکوم و اعدام کرده است.
گزارش همچنین می‌افزاید نظام ولایت فقیه در سال ۲۰۱۹ میلادی به آزار، بازجویی، و بازداشت بهاییان، مسیحیان به ویژه کسانی که به مسیحیت گرویده‌اند (نوکیشان)، پیروان اهل سنت، و دیگر اقلیت‌های دینی ادامه داده است.
در بخش ۳۳ صفحه‌ای این گزارش همچنین به اعمال سرکوب، محدودیت و احکام سنگین زندان برای فعالان مخالف با حجاب اجباری اشاره شده و برخی نمونه‌‌ها مانند محکومیت ۲۴ سال زندان، برای صبا کرد افشاری در آن قید و این احکام زندان برای فعالان اجتماعی محکوم شده است.
بخش دیگر از این گزارش به وضعیت اقلیت‌ها از جمله اقلیت‌های دینی و … می‌پردازد. گزارش محدودیت‌های اعمال شده برای بهاییان، از جمله ممانعت از دفن درگذشتگان در تبریز توسط شورای شهر و مقامات استان آذربایجان شرقی و ممنوعیت دسترسی بهاییان به نظام آموزشی را محکوم می‌کند.
در مورد یهودیان در ایران، این گزارش می‌نویسد نظام ولایت فقیه «به رغم مجاز دانستن آموزش زبان عبری، پخش کتاب‌های عبری به ویژه کتاب‌های غیرمذهبی عبری را محدود و با این کار آموزش زبان عبری را دشوار می‌کند … همچنین بر خلاف قوانین دین یهودی، مدرسه‌های یهودیان را ملزم کرده که روز شنبه همچون مراکز آموزشی دیگر، باز باشند.»
در بخش دیگری از این گزارش در مورد پیروان اهل حق، دراویش، و اهل سنت، اشاره شده است که رهبران یارسانی یا (اهل حق) به خاطر بیان رفتارهای حکومت با آنها و ذکر موارد تبعیض، بازداشت و یا ناپدید شده‌اند.
این گزارش اعلام می‌دارد که قوانین ولایت فقیه، غیرمسلمانانی که مسلمانان را به ادیان دیگر دعوت کنند، را به اعدام محکوم می‌کند.
گزراش ادامه می‌دهد نظام ولایت فقیه در سال ۲۰۱۹ نیز مانند سال‌های پیش از آن به اعدام شهروندان ایران، تحت عنوان «محاربه»، (جنگ با خدا) ادامه داده است.
گزارش از آن جمله به اعدام دو شهروند اهل سنت در زندان اهواز؛ شهر جنوبی ایران اشاره می‌کند و می‌افزاید «سازمان‌های غیردولتی از اعدام تعداد بالای زندانیان اهل سنت خبر داده و از شکنجه و دریافت اعترافات اجباری و عدم دسترسی به مشاوره‌های حقوقی ابراز نگرانی کرده‌اند.»
در بخش دیگری از این گزارش به وضعیت دراویش گنابادی پرداخته و آزار و بدرفتاری با دراویش گنابادی و جلوگیری از دسترسی آنها به مشاوره‌های حقوقی در زندان زنان قرچک ورامین محکوم می‌گردد.
در یک نمونه این گزارش اشاره می‌کند که «در ماه ژانویه ۲۰۱۹ … الهام احمدی، یک زن درویش گنابادی زندانی، به خاطر آنکه گفته بود شرایط زندان بد است و از دسترسی به درمان‌های پزشکی جلوگیری می‌شود، ۱۴۸ ضربه شلاق به مجازاتش افزوده شد.»
گزارش وزارت خارجه آمریکا همچنین تعداد بالای اعدام و بازداشت در استان‌های دارای اقلیت‌ها را رقت آور خواند. به گفته نهادها این موارد به خاطر استفاده از زور علیه معترضان آبان سال ۹۸ بوده است.
سم براون بک، نماینده ویژه آمریکا در امور آزادی مذهبی در جهان، در کنفرانسی که این گزارش در آن رونمای شد، در بخشی از سخنان خود گفت: «در ایران ۱۰۹ عضو اقلیت‌های دینی در زندان هستند و جرم‌شان فقط عضویت در اقلیت دینی و باور مذهبی آنها است. [رژیم ایران] حتی شماری از آنها را سال گذشته به همین اتهام اعدام کرد.»
۳ روز پیش از انتشار این گزارش، مورگان اورتگاس؛ سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز، در روز یکشنبه ۱۸ خرداد، ضمن یادآوری یکی از موارد یهودستیزی در ایران پس از انقلاب ۵۷، از نبود آزادی مذهبی در حکومت ولایت فقیه و محاکمه افراد به خاطر عقایدشان انتقاد کرد.
مورگان اورتگاس در توئیتی نوشته بود: «رژیم ایران ۴۰ سال پیش آلبرت دانیال‌پور، رهبر جامعه یهودیان، را شکنجه و اعدام کرد. آنها چند اتهام ساختگی، با منشأ یهودستیزی، را علیه او مطرح کردند.»
وی در ادامه خاطر نشان کرد: «رژیم، هزاران ایرانی را به خاطر عقایدشان اعدام کرده است. ما هرگونه هدف قرار‌دادن و قتل افراد به خاطر مذهب‌شان را محکوم می‌کنیم.»
