«مسعود قادری»، پناهجوی کرد ایرانی، روز شنبه ۱شهریور۱۳۹۹ به دنبال رد درخواست پناهندگیاش و دریافت برگه ترک خاک از اداره مهاجرت کشور سوییس، اقدام به خودکشی کرد و جان خود را از دست داد. مرگ دلخراش او با بیتفاوتی مقامهای دولتی و رسانههای سوییسی روبهرو شد.
***
مسعود ۳۱ ساله و اهل شهرستان بوکان واقع در استان آذربایجان غربی بود. در زمان سکونت در ایران، یک ازدواج ناموفق را از سر گذرانده بود و به کار آزاد اشتغال داشت. او در تابستان سال ۱۳۹۷ خود را به کشور سوییس رساند. پیش از مهاجرت کشتیگیر بود و در سوییس نیز عضو یکی از باشگاههای کشتی در کانتون «گلاروس» شد.
نتایج بحران پناهجویی در اروپا روز به روز فاجعهبارتر میشوند. روزانه خبرهایی از نقاط مختلف جهان مبنی بر غرق شدن، ناپدید شدن و کشته شدن پناهجویان به گوش میرسد. همزمان میلیونها پناهجو در کشورهای مختلف در وضعیت بلاتکلیف و بدون برخورداری از حقوق شهروندی بهسر میبرند. این بلاتکلیفی در مواردی آنها را تا لبه پرتگاه خودکشی میرساند.
مسعود قادری یکی از این پناهجویان بود که به دلیل رد درخواست پناهدگیاش از سوی اداره مهاجرت کشور سوییس، از اقامت در این کشور محروم شد. او در شهر «اینندا» واقع در کانتون گلاروس خود را روی ریل قطار در حال حرکت انداخت و جان باخت.
یکی از اعضای خانواده مسعود قادری در گفتوگو با «ایرانوایر» میگوید: «مسعود منتقد وضعیت حاکم بر فضای کردستان در ایران بود، اما فعالیت سیاسی نداشت و عضو هیچ حزبی نبود. او از مشکلات اقتصادی و اجتماعی و سیاستهای تبعیضآمیز حاکم بر فضای کردستان به تنگ آمده بود و از همین رو تصمیم گرفت ایران را ترک کند.»
به گفته عضو خانواده این پناهجو، اداره مهاجرت کشور سوییس حدود دو ماه پیش درخواست مسعود قادری برای پناهندگی در این کشور را رد کرد و به صورت کتبی به او اعلام کرد که تنها چهار هفته وقت دارد تا مدارک لازم را برای اثبات ادعاهای مطرحشده در پروندهاش به این اداره بفرستد؛ در غیر این صورت باید سوییس را ترک کند. او مدارک تکمیلی را به آنها ارائه کرد، اما درخواستش دوباره رد شد.
گفتنی است که خانواده مسعود قادری روز سوم شهریور ماه، یعنی دو روز پس از خودکشی او، از این اتفاق مطلع شدند. یک عضو خانواده قادری به ایرانوایر میگوید: «جای تاسف دارد. ما را دو روز بعد از خودکشی مطلع کردند و پلیس نیز تا کنون گزارشی در مورد این اتفاق به ما نداده است. همزمان رسانههای کشور سوییس هم نسبت به آن هیچ واکنشی نشان ندادهاند.»
او همچنین میگوید که مسئولان دولتی نهتنها هیچ احساس مسئولیتی در قبال مرگ مسعود ندارند، بلکه با «اظهارنظرهای بیربط» سعی دارند که موضوع را از خط اصلی آن که محرومیت مسعود از حق پناهندگی بود، منحرف کنند. برخی از مسئولان کمپ محل سکونت مسعود قادری گفتهاند که او به خاطر شکست در یک رابطه عاطفی اقدام به خودکشی کرده است و این اتفاق ربطی به رد درخواست پناهندگیاش ندارد.
این ادعا در حالی مطرح شده است که به گفته اعضای نزدیک خانواده این پناهجو، او در هیچ رابطه عاطفیای نبوده است. پیشتر نیز مسعود به دلیل رد درخواست پناهندگیاش قصد خودکشی داشته که نهایتا با اصرار یکی از دوستانش، از این تصمیم منصرف شده است.
مسعود قادری مدت بیشتر از دو سال را به صورت بلاتکلیف در کمپی در کانتون گلاروس کشور سوییس بهسر برد. او در اتاقی چهارنفره سکونت داشت و در این مدت از حق اشتغال یا سکونت در جایی به جز کمپ محروم بوده است.
به گفته این عضو خانواده قادری، اداره مهاجرت سوییس در خصوص پرونده پناهجویان ایران و به ویژه کردها با سختگیری برخورد میکند. او میگوید چندین پناهنده کرد ایرانی را میشناسد که با وجود ارائه مدارک مستند، نهایتا ترک خاک گرفتهاند و چون حاضر به ترک این کشور نشدهاند در حال حاضر در زندان بهسر میبرند.
جنازه مسعود قادری در روزهای گذشته بر اساس وصیتی که پیش از خودکشی نزد یکی از دوستانش به زبان آورده بود، در شهر اینندای سوییس به خاک سپرده شد.