شمار زیادی از معتادان را در بیابانهای جنوب تهران به حال خود رها کردهاند. مدیرکل زندانهای تهران با اتکا به ماده ۱۵ و ۱۶ قانون مبارزه با مواد مخدر میگوید قوه قضائیه مسئول نگهداری از معتادان متجاهر نیست. ظرفیت گرمخانهها تکمیل شده است. گروهی از این معتادان به زیرزمین در قناتهای اطراف شوش پناه بردهاند.
معتادان متجاهر به آن دسته از مصرفکنندگان مواد مخدر گفته میشود که تلاش نمیکنند اعتیاد خود را پنهان کنند. آبان دو سال قبل برای نگهداری از این گروه از بیماران مبتلا به اعتیاد به مواد مخدر، بر اساس تفاهمنامهای بین شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان تهران، ستاد مبارزه با مواد مخدر و سازمان زندانها اردوگاهی در منطقه فشافویه در حسنآباد تهران دایر شد. در روزهای گذشته خبرهایی منتشر شده بود مبنی بر اینکه در اردوگاه فشافویه هم ویروس کرونا شیوع پیدا کرده است. این اشخاص اکنون در بیابانهای جنوب تهران به حال خود رها شدهاند. به گزارش مرکز رسانه قوه قضاییه، سید حشمتاله حیاتالغیب، مدیرکل زندانهای تهران گفت:
«افراد آزاد شده اولا زندانی نبودند که بخواهند به مرخصی بیایند، بلکه معتادان متجاهری هستند که از باب همکاری بر اساس تفاهمنامه سازمان زندانها و شورای هماهنگی مواد مخدر به صورت موقت در اردوگاه فشافویه نگهداری میشدند و فشافویه محل نگهداری معتادان نیست.»
حیاتالغیب در ادامه این سخنان برای سلب مسئولیت از قوه قضائیه در برابر این افراد گفت:
«سازمان زندانها بر اساس قانون هیچگونه وظایفی برای نگهداری معتادین متجاهر ندارد بلکه از باب همکاری، نسبت به پذیرش و نگهداری معتادان متجاهر ماده ۱۶ در این اردوگاه به صورت موقت اقدام کرده بود. این افراد اواخر اسفند ماه و در پی اتمام دوره سه ماهه درمان و طبق قرار قبلی با هماهنگی و تایید تیم درمانگر آزاد میشوند و اینکه مطرح شده به دلیل کرونا و کمبود فضا، از اردوگاه آزاد شدهاند، صحت ندارد.»
یکی از بدیهیترین وظایف مراکز درمان بیماری اعتیاد در سراسر جهان تهیه سکونتگاهی هرچند موقت برای بیمارانی است که دوره درمان را طی کردهاند. گروهی از این معتادان رها شده به حال خود به گرمخانههای تهران پناه بردهاند. اما ظرفیت گرمخانهها تکمیل شده و علاوه بر آن در این مراکز هم بیماری کووید ۱۹ شیوع پیدا کرده است. مالک حسینی سرپرست سازمان رفاه شهرداری تهران اواسط فروردین سال جاری با اعلام این خبر گفته بود:
«یکی از نگرانیهای جدی درباره وضعیت گرمخانهها این است که گروههای جدیدی از معتادان که از مراکز ماده ۱۶ (مراکز ترک اعتیاد) ترخیص شده، و زندانیانی که از زندانها آزاد شدهاند میخواهند در گرمخانهها حضور بیابند. اما در صورت ابتلای این افراد به کرونا، خطری جدی گرمخانهها را تهدید میکند.»
حدود ۱۶ هزار معتاد متجاهر در تهران وجود دارد که ۱۰ درصد آنها را زنان تشکیل میدهند. چندی پیش خبرنگاران شهروند از بیابانهای اطراف شوش گزارش داده بودند که عدهای از معتادان، از روی ناچاری در سوراخهایی که در بیابانهای شوش حفر شده، زندگی میکنند. این حفرهها از قناتهای تهران در دوران قدیم به جای مانده و به دالانهای تو در تویی راه پیدا میکند که تا شهرری هم ادامه مییابد. در فاصله بین این دالانها اتاقکهایی وجود دارد که معتادان در آن اتاقکها سکونت میکنند. در بین آنها زنانی هم حضور دارند. این افراد نه تنها از کمترین امکانات لازم برای یک زندگی مختصر بیبهرهاند، بلکه خطر ریزش قنات و همینطور کمبود اکسیژن هم آنها را تهدید میکند.