اگر رضا شاه بزرگ مهندس بود, یا حتی با دانش مهندسی آشنایی داشت, هرگز تصمیم به ساختن راه آهن سرتاسری و تونل کندوان نمی گرفت.
از نظر مطالعه امکان اجرا (feasibility study) که تمام پروژه ها از این مرحله عبور می کنند, هیچ مهندس پروژه ای در دنیا چنین پروژه عظیمی را با شرایط 1307 شمسی ایران, و امکانات مالی و تکنولوژی و جغرافیای انسانی آن زمان ایران, امکان پذیر (feasible) نمی داند.
ایران کمتر از ده سال پیش از این تاریخ در سالهای 1297 و 1298 نزدیک به نیمی از کل جمعیت خود را به علت بیماریهای وبا و آنفلوآنزای اسپانیولی و قحطی و گرسنگی از دست داده بود. خزانه دولت ایران خالی بود و دولت درآمد زیادی هم نداشت. تمام نیروهای داخلی هم با این طرح محالف بودند, هم آخوندها و هم مصدق که نماینده مجلس بود.
حتی زمانی که کارشناسان خارجی امکان عملی شدن این طرح را اعلام کردند, باز هم اگر رضا شاه یک مهندس بود حرف آنها را باور نمی کرد و فکر می کرد که آنها برای گرفتن قرارداد این حرف را می زنند و اگر هم عملی نشود آنها پول خود را گرفته اند و زیان چندانی نمی کنند.
این پروژه حتی امروز با تکنولوژی بسیار پیشرفته تر و با در آمد نفتی که ایران دارد (در این لحظه باید گفت داشت 2020) و با وجود نیروی انسانی بسیار بهتر, این طرح بسیار بلند پروازانه است و کمتر مهندسی حاضر است مهر و امضای خودش را زیر چنین پروژه ای بگذارد.
وتمام این پروژه کمتر از ده سال طول کشید و غیرممکن ممکن شد, زیرا مردی بلندپرواز و ایران دوست و به معنای واقعی وطن پرست کاری کرد آنچنانی که ابرمردان در تمام طول تاریخ بشر انجام داده اند, درست مانند ساختن کانال پاناما و رفتن انسان به کره ماه و شکست دادن ارتش انگلیس توسط جورج واشنگتن. تمام این پروژه ها به نظر غیرممکن می آیند و کسانی که این پروژه ها را آغاز می کنند نامی جز ابرمرد بر آنها نمی توان گذاشت.
مطالعه و مشاهده راه آهن سرتاسری ایران و تونل کندوان به خوبی هر مجری پروژه با تجربه ای را وا می دارد که شگفت زده شود که چگونه در ایران آن زمان کسی می توانسته جرات حتی فکر کردن به این پروژه ها را در سر بپروراند. و به اعتقاد من اگر رضا شاه مهندس بود و یا با دانش مهندسی آشنایی داشت به احتمال بسبار بسیار زیاد این طرح هرگز نه شروع می شد و نه ساخته می شد.
یاد این مرد بزرگ که در کمتر از 16 سال پادشاهی به اندازه یک قرن کار اجرایی و سازندگی کرد گرامی باد. او تمام این طرح ها را با جیب خالی و با کشوری ویران و مردمانی خرافاتی و دشمنانی چون آخوند و چپی و مزدوران انگلیسی انجام داد. تاریخ ایران همیشه این ابرمرد را که کارهای ابرمردانه کرد و خدماتش در زندگی تک تک ما ایرانیان حتی امروز هم اثرگذار بوده, به نیکی یاد خواهد کرد, مردی که مهندس نبود اما جامعه بیمار و ویران ایران به خوبی هم پزشک بود و هم مهندس.
