اعتراض سینماگران ایرانی به اختناق و سانسور؛ نامه خانه سینما به رئیس قوه قضاییه
بیش از ۲۰۰ سینماگر در ایران از طیف‌های گوناگون، با انتشار بیانیه‌ای ۱۰ ماده‌ای، به مواردی چون «اختناق و سانسور، ناتوانی قوه مجریه در اجرای قانون و ورود سرمایه‌های مشکوک به سینما» اعتراض کردند و اعلام کردند: «بیزاری خود را از سیاست‌های تفتیش شکل و محتوا به هر نحوی اعلام می‌کنیم و خواهان آزادی بیان و اندیشه هستیم.»
سینماگران امضاکننده این بیانیه که روز شنبه، ۱۱ آبان، منتشر شد اعلام کرده‌اند: «ما سینماگران، گروهی نویسنده، کارگردان، تهیه‌کننده، بازیگر و طیفی از نیروی انسانی با تخصص‌های گوناگون و دست‌اندرکار هنر و صنعت سینما هستیم، اما سال‌های سال است موقعیت حرفه‌ای ما مورد هجوم و آسیب قرار گرفته است.»
بهرام بیضایی، ناصر تقوایی، اصغر فرهادی، پرویز کیمیاوی، جعفر پناهی، رخشان بنی‌اعتماد، مسعود جعفری جوزانی، ابوالحسن داوودی، خسرو معصومی، محمد رسول‌اف، حسن برزیده، عزیز‌الله حمیدنژاد و سعید روستایی از جمله سینماگرانی هستند که امضایشان پای این بیانیه دیده می‌شود.
«امنیت شغلی» موضوعی است که سینماگران در بند نخست بیانیه به آن اشاره کرده و با بیان این که «برخی فیلمسازان به خاطر ساختن اثری انتقادی، محکوم به زندان و ممنوعیت خروج از کشور و یا با ممنوعیت کار روبه‌رو شده‌اند»، اضافه کرده‌اند که «تبعیض‌های آشکار در توزیع فرصت‌ها و امکانات، اختناق و سانسور، موجب مهاجرت ناخواسته شماری از سینماگران شده است».
بهرام بیضایی، جعفر پناهی، بهمن قبادی و محمد رسول‌اف از جمله سینماگرانی هستند که سال‌هاست یا در مهاجرت اجباری به سر می‌برند یا در محاکم قضایی محکوم شده‌اند.
سینماگران در بخشی دیگر از بیانیه خود ضمن اشاره به در امان نبودن آثارشان «از دست دزدان»، به تعدد مراکز تصمیم‌گیری برای سینما و توقیف و سانسور فیلم‌ها «از طرف قوای مجریه، مقننه و قضائیه و نیز نهادهای صاحب نفوذ و جریان‌ها و افراد به اصطلاح خودسر» نیز اعتراض کرده‌اند.
در تازه‌ترین مورد از توقیف فیلم‌ها، فیلم «خانه پدری» ساخته کیانوش عیاری که پس از ۱۰ سال توقیف اکران شده بود، به دستور دادستانی کل کشور توقیف شد.
در واکنش به این توقیف، هیچ یک از اعضای شورای پروانه نمایش که مجوز اکران فیلم‌ها را صادر می‌کند، در این باره اظهارنظری نکرد. حسن خجسته، محمد احسانی، حسین کرمی، جمال شورجه، مجید رضابالا، کمال تبریزی، رضا پورحسین، محمدهادی کریمی و مهدی خاموشی اعضای فعلی شورای پروانه نمایش هستند که هیچ واکنشی به دستور قضایی برای توقیف این فیلم نشان ندادند.
«دیواره مرگبار» تعبیری است که سینماگران معترض برای «سانسور و مراحل دریافت مجوز برای هر بار ساختن فیلم» به کار برده و گفته‌اند: «شوراهای پروانه ساخت و پروانه نمایش در وزارت ارشاد، همواره با نگاه سلیقه‌ای و ایدئولوژیک، فیلمسازان را پیش و پس از تولید، ناگزیر به دستکاری در شکل و محتوای آثارشان می‌کنند.»
با این حال و همان گونه که در بیانیه سینماگران آمده است، «این آثار ماه‌ها و سال‌ها در چنگال توقیف و سانسور گرفتار می‌شوند و گاه به حبس سرمایه‌های معنوی و مادی سینماگران تا زمان نامعلومی می‌انجامد».
بخش دیگری از بیانیه ده ماده‌ای سینماگران معترض به موضوع حمایت «دولت و ارگان‌های خاص» از برخی آثار سینمایی و نیز ورود «سرمایه‌های مشکوک از طریق اشخاص و گاه با حمایت برخی نهادها» اختصاص یافته است.
به گفته این سینماگران، این حمایت «به گونه‌ای بوده است که فیلم‌هایی با محتوای نازل یا پروپاگاندای خاص سهم بیشتری در اشغال پرده‌های سینما داشته و کمتر جایی برای آثار دیگر سینمایی باقی می‌ماند».
